ناودانی چیست؟
ناودانی یکی از مقاطع فولادی محسوب میشود که این نوع در دستههای پروفیل قرار میگیرند. ناودانیها که به انگلیسی (Steel C Channels )نامیده خواهند شد. نوعی از محصول فولادی تولیدشده است که به روش نورد گرم ایجادشده که در ساختمانسازی کاربردهای فراوانی دارند. ناودانیها همانطور که در سطح مقطع آن میتوان مشاهده کرد، ناودانیها که شامل یک سطح افقی یا جان و دو بال عمودی تشکیلشدهاند. همانطور که میدانید ناودانیها را میتوان در اندازهها و ضخامتهای گوناگون تهیه کرد. انواع ناودانیهای فولادی به شکل کلی نوع مقاومت ساختاری به آنها خواهند بخشید که برای قابها و مهاربندیها بسیار مناسب بوده است.
ناودانی: پروفیلی با مقطع باز
در پاسخ به پرسش «ناودانی صنعتی چیست؟» باید اشاره کنیم که ناودانی از جمله پروفیلهای مقطع باز است که از دو سطح عمودی به نام بال و یک سطح افقی به نام جان تشکیل شده است. ناودانیها که در زبان انگلیسی به نام Steel C Channels معروف هستند، از جنسهای مختلفی ساخته میشوند که از جملهی مهمترین آنها میتوان به انواع آلومینیوم، گالوانیزه و استنلس استیل اشاره کرد.
ناودانی دارای مشخصات ویژهای است که با آنها شناخته میشود:
- تحمل بالا در برابر ضربه و فشار
- سرعت نصب بالا
- حجم پایین و اشغال فضای کم
- مقاومت بالا برای استفاده به مدت طولانی
- پایین بودن وزن اسکلت فلزی
ناودانیها بر اساس روش تولید و شکل ظاهری هم در گروههای مختلفی قرار میگیرند که در مقالهی مشخصات ناودانی و نحوه تشخیص آن به طور کامل مورد بررسی قرار گرفتهاند.
فرآیند تولید ناودانی چگونه است؟
تاوانیها بر اساس روشهای تولید به دودسته پرسی و فابریک تقسیمبندی خواهند شد. درروش پرسی اول ورقهای فولادی را در اندازههای که موردنیاز بوده را برش داده، سپس آنها را از ناحیههای عرضی و بهوسیله دستگاه فرمینگ خم خواهند کرد تا به شکل U تبدیل شوند. ناودانیهای فابریک بهوسیله فرآیندهای نورد گرم و سرد تولیدشده است، که در صنعت متعارفتر هستند. در عملیات نورد گرم شمش فلز اول مقابل حرارت {۱۱۰۰ }درجه سانتیگراد کوره قرار خواهند گرفت، سپس آنها سرد شده و از غلتکهای که افقی و عمودی {غلتکهای نورد} عبور داده میشود. با این روش بهتدریج شکل موردنظر را به خود خواهد گرفت و در مرحله آخر برش داده میشود.
فرایند ناودانی نورد سرد به شکلی انجام خواهد شد، که بهطور مستقیم و بدون حرارت دهی در کوره قرار میگیرد و وارد غلتکها خواهد شد، در آخر وقتی فرم گرفته شد برش زده میشود.
درنورد گرم زمان مناسب برای فرآیند تولید وجود نداشته و همین امر باعث خواهد شد که فولاد بلافاصله سرد شود. این مشکل به وجود آمده محصولی که تولید میشود موجب شده که کیفیت پایینتری داشته باشد. ابعاد ورقهای تولیدشده در این روش معمولاً بزرگتر شکل میگیرد. پروفیلهای که تولیدشده است در مراحل فرآیند نورد سرد به دلیل داشتن زمان بیشتر و تعداد بیشتر عملیات، این محصول از کیفیت بسیار مناسبتری برخوردار بوده، که اندازهها و سایز آن دقیقتر انجام میشود.
ناودانیها در دو سایز{ ۶ و ۱۲ }متری در بازار بوده است. بعضی از شرکتها این محصول را در هر دو اندازه تولید خواهند کرد و بعضی دیگر فقط در یک سایز مشخص تولید خواهند کرد.
این پروفیلها از طریق واردات بوده، که از طریق کشورهای اروپایی انجامشده و همچنین بهوسیله تولید داخلی توسط شرکتهایی مانند{، فولاد تهران، شکفته مشهد، آریان فولاد البرز غرب، فایکو، مگا استیل، ناب تبریز، نورد یاوران زنجان، ذوبآهن، دهشیر و نورد سجاد} برای مصرفکنندگان تأمین خواهند شد.
منظور از بال ناودانی و جان ناودانی چیست؟
ناودانی ساختمان پروفیلهایی با سطح مقطع U شکل هستند که سطح مقطع کم و طول بلند دارند. در حقیقت پروفیلها، بر اساس شکل سطح مقطع خود نامهای مختلفی داشته و در گروههای مختلفی قرار میگیرند. شکل سطح مقطع ناودانی بسته نیست؛ به همین دلیل در دسته پروفیلهای باز قرار میگیرد. این پروفیل، که در ساختار خود یک جان و دو بال دارد؛ بر اساس شکل بالها، به دو دستهی کلی تقسیم میشود:
- ناودانیهای UPN با بالهای صاف و موازی به شکل حرف U
- ناودانیهای UPE با بالهای مخروطی به شکل حرف C
امکان دستهبندی انواع ناودانی بر اساس شکل جان هم وجود دارد. بر همین اساس ناودانیها به دو دستهی ساده و مشبک تقسیم میشوند که در قسمت بعد به بررسی آنها میپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرآیند تولید ناودانی کلیک کنید.
انواع ناودانی براساس شکل ظاهری
ناودانیها برمبنای شکل ظاهری خود در دو گروه ساده و مشبک قرار میگیرند:
ناودانی ساده
ناودانیهای ساده عمدتاً در طراحی کولر کاربرد دارند. برای ساخت این محصول معمولاً از ورق گرم استفاده میکنند؛ اما در صورت نیاز به نوع گالوانیزه امکان تهیهی آن از طریق ورق سرد نیز وجود دارد. این پروفیل در ابعاد ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴ و ۱۶ و ارتفاع ۳۰ تا ۴۰۰ میلیمتر در بازار موجود است.
ناودانی مشبک
ناودانیهای مشبک، دارای ساختار روزنهدار و مشبکی در بخش جان خود هستند؛ به همین دلیل وزن آنها سبک بوده و کاربرد متفاوتی دارند. با توجه به کاربرد مورد نظر، امکان تهیهی این ناودانی از ورقهای گرم یا سرد وجود دارد. البته کاربرد عمدهی ناودانی مشبک در قفسهبندی و ساختمانهای سبک است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد برترین تولیدکنندگان ناودانی کلیک کنید.
انواع ناودانی براساس فرآیند تولید
ناودانیها براساس فرآیند تولید در دو گروه ناودانی فابریک و ناودانی پرسی قرار میگیرند:
ناودانی فابریک
برای تولید ناودانیهای فابریک در ابتدا شمشهای فولادی در کورههای مشخصی ذوب شده و بعد از آن با اعمال مراحل خاصی به شکل ناودانی در میآیند. امکان تولید این ناودانی به روش نورد گرم یا سرد وجود دارد. در نورد گرم بعد از رسیدن شمش به دمای مشخص آن را از غلتکهای مشخصی عبور میدهند تا شکل مورد نظر در آن ایجاد شود. لازم به ذکر است که ناودانیهای تولید شده به این روش از کیفیت چندان بالایی برخوردار نیستند. در مقابل به دلیل دادن زمان کافی برای سرد شدن، مقاطع تولید شده به روش نورد سرد شکل بهتر و استحکام بیشتری دارند.
ناودانی پرسی
برای تولید این ناودانی از ورقهای فولادی استفاده میکنند. در مرحلهی اول ورق در ضخامت مورد نظر برش خورده و بعد از آن از محل مشخص شده خم میشود تا شکل نهایی در آن ایجاد شود. لازم به ذکر است که کیفیت ناودانی پرسی در مقایسه با فابریک نسبتاً کمتر است. گرد ck45
کاربرد انواع ناودانی در ساختمان سازی
در قسمتهای بعدی، قصد داریم تا کاربرد انواع ناودانی در ساختمان سازی را بررسی کنیم.
کاربرد ناودانی تک یا جفت
ناودانی را به صورت تکی یا جفتی در صنعت استفاده میکنند. عموماً کاربرد ناودانی در ساختمان سازی به صورت تکی در تیرهای ساختمان و به صورت جفتی در ساخت خرپا، استراکچر و بادبند است.
کاربرد ناودانی ساده
ناودانی که جان آن به صورت ساده و یک تکه باشد، ناودانی ساده نامیده میشود. کاربرد ناودانی در ساختمانسازی بیشتر در ساختن پلهای باربر است.
کاربرد ناودانی مشبک
جان این ناودانی، به صورت شبکهای و مشبک است. به دلیل وجود چشمه یا روزنه در ساختار این نوع ناودانی، وزن آن سبکتر و بنابراین کاربردهای آن نیز متفاوتتر است. کاربرد ناودانی در ساختمانسازی از نوع مشبک در این قسمت به صورت کلی بیان شده است:
- ساخت قفسههای فولادی محکم
- کاربرد ناودانی در نصب سنگ به شکل خشک
- کاربرد ناودانی در استحکام بخشیدن به سازههای فولادی
کاربرد ناودانی آلومینیومی
ناودانی آلومینیومی از آلیاژهای مختلف آلومینیوم ساخته میشود. از آنجایی که فلز آلومینیوم دارای مشخصههایی نظیر وزن سبک، مقاومت بالا در برابر خوردگی، استحکام خوب، شکل پذیری آسان، جوش پذیری بالا و… است، میتوان از آن در ساخت پروژههای مختلف استفاده کرد. از جمله کاربرد ناودانی آلومینیومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساخت انواع سازهها
- تولید شاسی تریلرها و کشندهها
- تولید انواع چهارچوبهای درب و پنجره
- ساخت خرپا و بادبندها
- ساخت ستونها و اسکلتهای فلزی
- ساخت تشکیلات دریایی
- ساخت تجهیزات ترافیکی
ناودانیهای آلومینیومی بعد از تولید به روش نورد گرم، در ابعاد ۶ و ۱۲ متری به بازار عرضه میشوند. وزن پایین ناودانی آلومینیوم باعث شده تا از این محصول به صورت گسترده در نمای ساختمان استفاده شود.
بیشتر بخوانید:نحوه تولید ناودانی پرسی و پروفیل ناودانی آلومینیوم
کاربرد ناودانی استیل
ناودانی استیل از فولاد، تیتانیوم، مس، آلومینیوم و ۱۰ تا ۳۰ درصد کروم ساخته میشود. هرچقدر میزان کروم استفاده شده در ساخت ناودانی استیل بیشتر باشد، محصول مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ زدگی خواهد داشت. ناودانی استیل به دلیل مقاومت بالا و ظاهر زیبا در نمای ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر استفاده از ناودانی در نمای ساختمان از دیگر کاربردهای این محصول میتوان به ساخت تجهیزات کشتیرانی، کاربرد در صنایع غذایی و امکان استفاده در شرایط آب و هوایی مختلف اشاره کرد.
کاربرد ناودانی گالوانیزه
ناودانی گالوانیزه از یک قطعه فولاد با روکش روی ساخته شده است. استفاده از روی باعث میشود تا مقاومت محصول فولادی در برابر خوردگی و زنگ زدن افزایش یابد. در نتیجه از جمله کاربرد ناودانی گالوانیزه میتوان به امکان استفاده از آن در شرایط مختلف آب و هوایی و در بخشهای متفاوت صنعت و ساختمان اشاره کرد.
کاربرد ناودانی سنگین یا UNP
کاربرد ناودانی سنگین در ساختمانسازی چیست؟ همانطور که اشاره شد، در ساخت و تولید انواع ناودانی میتوان از ورقهایی با ضخامتهای مختلف استفاده کرد. به همین دلیل، میتوان گروهبندی دیگری نیز برای این ناودانیها بر اساس وزن در نظر گرفت: ناودانیهای سبک و ناودانیهای سنگین. ناودانی سبک همان ناودانی مشبک است که در قسمتهای قبلی کاربرد آن را بررسی کردیم. ناودانی سنگین قابلیت تحمل وزن بالاتری دارد و به همین جهت از آن برای موارد متفاوتی استفاده میگردد. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله تفاوت اصلی ناودانی سنگین و سبک را مطالعه کنید.
کاربرد ناودانی سنگین در ساختمانسازی:
- ساختن تیرها و ستونهای ساختمانی
- تولید تجهیزات صنعتی
- ساخت خودروهای سنگین
- ساخت یدککشها
- به عنوان بکسل در یدککشها
- به عنوان متصلکننده و نگهدارنده بدنه
- در باربند کامیونها به منظور استحکامبخشی به اتاق باربند
کاربرد ناودانی وال پست
وال پست نوعی چهارچوب از جنس پروفیل، ناودانی یا نبشی است که به منظور توزیع صحیح نیروهای وارد بر دیوار در سازه استفاده میشود. با استفاده از وال پست ضمن افزایش استحکام دیوارهای سازه در برابر نیروهای وارده، میتوان عملکرد آنها را نیز یکپارچه کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در موردتفاوت نبشی و ناودانی کلیک کنید.
ناودانی وال پست
استفاده کردن از ناودانی وال در هنگام وقوع زلزله ایمنی و استحکام بیشتر ساختمانها اهمیت دوچندان پیدا خواهد کرد. استفاده کردن از ناودانی وال بهطور خاص در ساختمانهای امروزی به دلیل داشتن طبقات زیادتر و فرمهای پیچیدهتری که دارند بسیار اهمیت خواهد داشت. یکی از روشهای گوناگون از ساختار دیوارهای که در برابر نیروهای طبیعی مانند زلزله و باد استفاده کردن از وال پست انجام میگیرد. وال پست چگونه به حفاظت ساختمان کمک خواهد کرد؟ برای محافظت کردن، یکی از راههای زیادشدن ایمنی دیوارها در برابر نیروهای بیرونی از بین بردن اندرکنش دیوار و سازهها خواهد بود. با انجام دادن این کار میتوانید با ایجاد فاصله بین دیوار و سازه شکل بگیرد. این فاصلهها برای این شکلگرفته که بر طبق ارتفاع سازهها و میزان نیروها محاسبهشده است. معمولاً این ارتفاع بین {۲٫۵ تا ۵} سانتیمتر در نظر گرفته خواهد شد.
آییننامه طراحی ساختمانها، که براساس آنها در برابر حادثههای مانند زلزله در دیوارهایی که طول بیشتر از{ ۵ }متر داشته باشند، یا اینکه طول دیوار بیشتر از{ ۴۰ } برابر ضخامت دیوار باشد، همچنین دیوارهایی که ارتفاع دیوار از{ ۳٫۵ }متر بیشتر تشکیلشده باشد، یا ارتفاع دیوار{ ۳۰ }برابر ضخامت دیوار ایجادشده باشد، اجرای وال پست نیاز خواهد بود. برای اجرا کردن وال پست اغلب نبشی کشی انجام میشود. درروش های جدید که از ناودانیهای که استفاده میشود، متقاطع با انکرهای{ ۴ و ۵ }سانتیمتری استفاده میشود که به ستون بتنی دریل خواهند شد. در مورد سازههای فلزی باید گفت که این کار با جوشکاری صورت میگیرد.
یکی از کاربردهای مهم ناودانی استفاده از وال پست در ساختمان میباشد. از مزایای استفاده کردن از ناودانی در انجام وال پست میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- سرعت اجرای بالاتر
- صرفه اقتصادی
- عدم نیاز به نصب نبشی
- ساده شدن اجرای وال پست
- عدم نیاز به ضدزنگ
- عدم ایجاد ترک در نازککاری
کاربرد ناودانی در نمای ساختمان
یکی از موارد کاربرد ناودانی در ساختمان سازی، استفاده از آن در نمای سازه است. جالب است بدانید که ناودانیهای ساخته شده از فلز آلومینیوم، در اجرای نماهای مدرن و زیرسازی مورد استفاده قرار میگیرند. چرا که برای زیرسازیهای نما که در حقیقت بنیان و شالوده اصلی نما محسوب میشود، (استراکچرنما) از مقاطع و مصالح گوناگونی بسته به نوع پوشش نهایی در نما و سیستم نصب آن استفاده خواهد شد.
کاربرد ناودانی در سازه
از دیگر کاربرد ناودانی در ساختمانسازی میتوان به استفاده از آن برای ساخت چهارچوب و قاب دربها و پنجرهها اشاره کرد. درب و پنجره در ساختمان در حقیقت به عنوان ورودی هر محل، به منظور تهویهی هوا یا ارتباط با سایر فضاها مورد استفاده قرار میگیرند. لذا قاب یا چهارچوبی که بتوان از طریق آن درب یا پنجره را در دیوار مورد نظر متصل نمود، از الزاماتی است که با استفاده از ناودانی قابل اجرا است.
کاربرد ناودانی در ساخت پشت بام
در سقفهای سبک، ناودانی به عنوان پشتیبان عرشه سقف مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع ناودانی که به ناودانی شیروانی هم معروف است، آب موجود در پشت بام را به سمت زمین هدایت میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در موردناودانی شیروانی کلیک کنید.
کاربرد ناودانی در ساخت سازههای فولادی
ناودانیها به همراه تیرآهن و سایر مقاطع فولادی در ساخت ساختمانهای مختلف تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار میگیرند. علاوه بر آن امکان استفاده از این محصول بهصورت ناودانی تیرچه، تسمه و مهاربند هم وجود دارد.
کاربرد ناودانی در ساخت چارچوب در و پنجره
استفاده از ناودانی در ساخت چهارچوب در و پنجره باعث افزایش استحکام و ایمنی میشود. برای این منظور ابتدا چهار ناودانی برش خورده و بعد از اتصال به یکدیگر روی در یا پنجره نصب میشوند.
کاربرد ناودانی آلیاژی در تیر حمال
تیرهای حمال در بعضی از پروژههای ساختمانی به عنوان حامل و حمایتکننده نماسازی و زیبایی ساختمان به کار میروند. اینجا است که کاربرد ناودانی در ساختمان سازی مشخص میشود. باید بدانید که امکان استفاده از ناودانی به عنوان تیر حمال در ساختمانهایی با قاب چوبی وجود دارد. در این حالت برای افزایش هرچه بیشتر مقاومت، تیرهای چوبی را درون ناودانی ساختمان قرار میدهند. با این کار ضمن افزایش مقاومت و استحکام سازه، امکان اتصال آسانتر اجزای مختلف به تیر نیز فراهم میشود.
کاربرد ناودانی در ساخت سقف
در این بخش از مقاله کاربرد ناودانی در ساختمان سازی، به بررسی نحوهی استفاده از این محصول در ساخت سقف میپردازیم. جالب است بدانید که میتوان از ناودانی فولادی به عنوان تیرچه در سقفهای سبک هم استفاده کرد. از آنجایی که ناودانیها در مقایسه با انواع تیرهای چوبی کوچکتر و سبکتر هستند و مقاومت بالاتری هم دارند، فشار بیشتری را تحمل میکنند. در حقیقت این تحمل فشار بیشتر از مهمترین مزیتهای ناودانی محسوب میشود.
کاربرد ناودانی در ساخت دیوار
در بسیاری از سازههای فولادی، ناودانی در نقش یک پشتیبان عمودی عمل میکند. علاوه بر آن امکان استفاده از ناودانی به عنوان اجزای افقی دیوار به منظور ایجاد نقاطی برای اتصال (وال پست) هم وجود دارد. استفاده از ناودانی در ساخت دیوار باعث افزایش مقاومت و استحکام سازه شده و از تاب خوردگی و پیچخوردگی آن هم جلوگیری میکند.
کاربرد ناودانی در ساخت خرپا
از مهمترین کاربرد ناودانی در ساختمانسازی میتوان به استفاده از آن در ساخت خرپا اشاره کرد. خرپا سازهی فلزی مثلثی شکل است که برای ایجاد مقاومت در برابر فشارهای خارجی در سازه مورد استفاده قرار میگیرد. برای ساخت خرپا از ناودانی UNP که به ناودانی اروپایی معروف است، استفاده میشود. این محصول وزن بالاتر و در عین حال مقاومت بیشتری هم دارد. این مسئله باعث میشود که ناودانی اروپایی به بهترین گزینه برای ساخت خرپا، تیرها و ستونها تبدیل شود.
بیشتر بخوانید:
کاربرد ناودانی در ساخت شاسی خودرو
در این بخش از مقاله کاربرد ناودانی در ساختمان سازی، به بررسی نقش این محصول در ساخت شاسی خودرو میپردازیم. نوع خاصی از ناودانیها به صورت اختصاصی برای استفاده در قاب وسایل نقلیهی مختلف ساخته میشوند. در اینصورت برای این که امکان انجام عملیاتهای مربوطه روی این ناودانیها وجود داشته باشد، به اندازههای مشخصی برش میخورند. برای این منظور از ناودانی فولادی سنگین در ریلهای اصلی و ناودانیهای فولادی سبک در داخل آنها استفاده میشود.
کاربرد ناودانی در ساخت تأسیسات دریایی
استفاده از فولاد ضدزنگ در مراحل مختلف ساخت ناودانی، باعث شده تا این محصول به گزینهی ایدهآلی برای پروژههای دریایی مختلف اعم از ساخت اسکله، شناور، سکوی نفتی و… تبدیل شود. از جمله ویژگیهای ناودانی مورد استفاده برای ساخت تأسیسات دریایی میتوان به دوام و استحکام بالا و مقاومت فوقالعاده در برابر خوردگی و زنگ زدگی اشاره کرد.
مشخصات وزنی و ابعاد ناودانی
شما میتوانید برای اطلاع از مشخصات وزنی و ابعاد ناودانیهای مختلف به جدول اشتال که در این بخش آورده شده است، مراجعه کنید:
ردیف | سایز ناودانی | ضخامت(میلیمتر) | وزن یک متر ناودانی (کیلوگرم) | وزن شاخه ۶ متری (بر حسب کیلو) | وزن شاخه ۱۲ متری (برحسب کیلو) |
۱ | ۶ | ۶ | ۵ | ۳۰.۴ | – |
۲ | ۶.۵ | ۵.۵ | ۷ | ۴۲.۵ | – |
۳ | ۸ | ۶ | ۸.۶ | ۵۱.۸ | ۱۰۳.۷ |
۴ | ۱۰ | ۶ | ۱۰.۶ | ۶۳.۶ | ۱۲۷.۲ |
۵ | ۱۲ | ۷ | ۱۳.۵ | ۸۰.۴ | ۱۶۰.۸ |
۶ | ۱۴ | ۷ | ۱۶ | – | ۱۹۲ |
۷ | ۱۶ | ۷.۵ | ۱۹ | – | ۲۲۵.۶ |
۸ | ۱۸ | ۸ | ۲۲ | – | ۲۶۴ |
۹ | ۲۰ | ۸.۵ | ۲۵.۳ | – | ۳۰۳.۶ |
۱۰ | ۲۲ | ۹ | ۲۹.۴ | – | ۳۵۲.۸ |
نحوهی سایزبندی ناودانی
بعد از بررسی کاربرد ناودانی در ساختمان سازی، به بررسی نحوهی سایزبندی این محصول میپردازیم. سایزبندی انواع مختلف ناودانی از روی ارتفاع آنها انجام شده و عدد مربوطه هم برحسب سانتیمتر بیان میشود. بنابراین ناودانی ۳ دارای ارتفاع ۳ سانتیمتر و ناودانی ۶ هم دارای ارتفاع ۶ سانتیمتر است.
نظری یافت نشد.